Aurreikuspen ekonomikoak

Duela gutxi, Espainiako gobernuak 2012. urterako Estatuko aurrekontu orokorrak aurkeztu ditu. Estatuak BPGarekiko % 3,2 murriztu du defizita, eta 2.700 M€-tan zenbatu den doikuntza hori demokrazia-garaian egindako ahalegin fiskal handientzat jo da. Blog honetan aurretiaz aipatu dugun bezala, doikuntza horrekin batera egiturazko hainbat erreforma ere etorri dira, susperraldirako eta enplegua sortzeko oinarriak jartzeko asmoarekin.

Gobernuaren proposamena xehakatzeko aukera badagoen arren, artikulu honetan beste bide bat jorratuko dugu; hau da, aurten BPG eta prezioak hazteko aurreikuspenak aztertuko ditugu. Iazko amaieran, gobernuak ezarriko zituen lehen neurriak iragarri aurretik, 2012an Estatuan BPGa % 0,5 murrizteko eta inflazio-tasa % 1,6 inguru hazteko aurreikuspena zegoen. Barne-eskariaren dinamismo eskasa agerikoa zen eta, betiko moduan, zeharka begiratzen zitzaion petrolioak izango zuen joerari, Ekialde Erdikoan gertaturiko tentsioak direla-eta. Martxoan, neurriak iragarri ostean, errotik aldatu da egoera: 2012an BPGaren beherakada-aurreikuspena % 1,4koa da, eta prezioen hazkunde-tasak gutxi gorabehera bere horretan dirau. Esan behar da aipaturiko zifrak hainbat ekonomia-analistek zenbatetsitako balioen batez bestekoak direla eta, ondorioz, balio horien artean gorabeherak egon daitezkeela. Adibidez, gobernuak aurten % 1,7ko beherakada egongo dela zenbatesten du; batez bestekoa baino joera negatiboagoa, beraz. BBVAk, aldiz, beherakada txikiagoa izango dela uste du: % 1,3koa, hain zuzen. Zenbatespen horiek guztiak baliagarriak dira, horietako bakoitza egiteko zer hipotesitan oinarritzen diren jakitea komeni bada ere. Dena dela, argi dago atzeraldian gaudela eta hazkunde negatiboak izango dituzten hiruhileko asko jasan beharko ditugula oraindik ere.

Izan ere, zerga-finkapenari buruzko postean esan genuen bezala, doikuntza horrek produktuaren gainbehera dakar berarekin, eta hori are argiagoa da, erorketaren tamaina aintzat hartuta. Gure ustez badago une honetan galdera apropos bat, nahiz eta erantzunik izan ez. Alegia, ea ez ote dugun galgatze handiegia egingo. Zentzu horretan, 2010eko urrian Nazioarteko Diru Funtsak artikulu interesgarri bat kaleratu zuen Word Economic Outlooken. Artikulu horretan zerga-finkapenaren eraginak aztertu zituen, herrialde-kopuru zabal baten datuak oinarri hartuta. Ondorioak argiak dira: finkapenak jasangarriagoak dira, baldin eta herrialdeak horri aurre egiteko tresna aproposak baditu eskura, hala nola moneta-politika edo kanbio-politika. Izan ere, kanbio-tasa malguen sistema batean, zerga-doikuntzak kanpo-sektorearen bidez arindu ohi dira, monetaren balio-galerak esportazioak bultzatu eta inportazioak zigortzen dituelako. Bestalde, moneta-politika malgutuz gero, horrek ere laguntzen du, berriro ere arintzaile-eginkizuna betetzen duelako, batez ere doikuntza hori gastuaren bidez egiten bada. Kontuan izan behar dugu zeharkako zergek (BEZa) gora eginez gero, horrek nahi gabeko ondorioak eragin ditzakeela prezioetan eta ondorioz, moneta-politika malguak uzkurtzea eragin dezakeela. Eta orain, pentsatu zein den gure egoera: kanbio-tasa finkoa eta zerotik hurbil dagoen interes-tasa (ez-ohiko moneta-politika garatzeko aukerak baztertuta),  nazioz gaindiko moneta-agintaritza baten menpe. Ibilgailuaren azterketa teknikoa motelgailuak ukituta pasatu nahi izatearen parekoa. Tira, aurretik esan dugun bezala, ez dago erantzunik, baina logikoa da zalantza hori izatea.

Euskadiko Kutxaren Azterketa Departamentuaren analisia izan da. Hilean behin, gaurkotasuneko hainbat gai ekonomikori buruz zer ikuspuntu duen ikusiko dugu.