Etxez aldatzea: zer egin paper kontuekin ez galtzeko

Batzuk askotan aldatzen dira etxez, eta beste batzuk, aldiz, bizitzan behin edo bitan bakarrik. Dena den, denak bat etorriko dira, seguru asko, diagnostikoarekin: etxez aldatzeak estresa sortzen du. Batetik, karga sinbolikoagatik: oroitzapenak atzean utzi, garai berri bati ekin eta esanahi emozionala duten atxikimendu materialak alde batera uztea. Eta bestetik... etxez aldatzea ez delako batere erraza! Gauzak muntatu eta desmuntatu, garraiatu eta garbitzeaz gain, administrazio arloko zenbait izapide edo paper kontu egin behar dira.

Paper guzti horiek zure onetik atera ez zaitzaten, hona hemen aholku batzuk.

Lehenik eta behin, erroldatzea

Hori da herriz aldatuz gero egin beharreko lehen kontua: zure udalerri berriko erroldatze-bulegora joan eta bizileku-aldaketa eskatzea. Ez duzu zure jatorrizko herrian baja hartu behar, alta bideratzean Udalak berak izapidetuko baitu dagokion baja.

• Gogoratu... hiri handietan paper kontu horiek egiteaz arduratzen diren barrutiko bulegoak egoten direla. Zein dagokizun jakiteko, deitu Hiritarren Arreta Zerbitzura edo kontsultatu Internet bidez.
• Aholku bat: eskatu ziurtagiriaren hiru edo lau kopia, horiek beharraren arabera entregatzen joateko.

Zure NAN eta pasaportean helbidez aldatzea doako prozesua da. Zergatik komeni den hori egitea? Bada, etorkizunean egin beharreko paper kontu asko errazten dituelako: zure Nortasun Agiri Ofizialean benetako helbidea agertzen bada, helbideratzeak egiteko orduan ez duzu arazorik gainditu edo azalpenik eman beharrik izango.

Printzipioz, helbidea aldatzeko erroldatze-ziurtagiriaren kopia bat bakarrik eraman beharko duzu. Ez duzu argazkirik edo bestelako agiririk behar izango.

• Gogoratu… Internet bidez eskatu dezakezula NAN berritzeko ordua; gainera, horrela denbora aurreztuko duzu.

Baiezkoan, Trafiko Zuzendaritza Nagusiari zure helbide berria jakinarazi behar diozu. Gidabaimenean helbidea ez agertu arren, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak ibilgailu motordunak dituzten gidari guztien helbideak gordetzen ditu, eta jakinarazpenen bat bidali behar izanez gero, non bizi zaren jakin behar du. Hori ere doakoa da eta etxebizitzaz aldatu izanaren ziurtagiria bakarrik aurkeztu beharko duzu: NAN eguneratua, erroldatze-ziurtagiria, errolda-txartela... Herriz aldatu ez bazara, helbide berria jasotzen duen ordainagiri bat bakarrik aurkeztu beharko duzu (elektrizitatearena edo urarena, adibidez).

Kanariar Uharteetatik, Ceutatik eta Melillatik Penintsulara edo Balearretara datozen ibilgailuen helbidea aldatuz gero, ibilgailua Aduanatik bidali dutela jasotzen duen egiaztagiria aurkeztu beharko duzu.

• Gogoratu… Trafiko Zuzendaritza Nagusiaren probintziako buruzagitzara joan beharko duzula; dena den, udaletxe batzuek hitzarmenak dituzte Trafikorekin, eta horrenbestez, beraiek egin ditzakete paper horiek. Zerbitzu hori zein udaletxek eskaintzen duen jakin nahi baduzu, ikusi hemen.

Gizarte Segurantzako afiliatuek erakunde horren bulego-sarean eguneratu ditzakete beren datuak, baita paper kontuak online eginda ere. Izapide hori oso garrantzitsua da hainbat arrazoi direla eta: batetik, jakinarazpenak jasotzeko, eta bestetik, helbide berri bat izateak osasun-zentro berri bat edo osasun-zerbitzu berri bat izatea esan nahi duelako, Nafarroatik Bizkaira edo Gipuzkoatik Madrilera lekualdatuz gero, adibidez.

Zure helbide berriaren arabera zein osasun-zentro dagokizun jakiteko, Osakidetzak osasun-zentroen zerrenda bat eskaintzen du esteka honetan, baita Osasunbideak ere (Nafarroako Gobernuaren menpeko zerbitzua), honako esteka honetan. Beste autonomia-erkidego batzuek ere antzeko zerbitzuak dituzte, Madrilgoak, adibidez.

• Gogoratu… medikuz aldatzeko zure osasun-zentro berrira joan eta dagokizun medikua aukeratu beharko duzula, bertan hartzen duten pertsona-kantitatearen eta zure erabilgarritasunaren arabera (beharbada nahiago duzu goizez edo arratsaldez, esate baterako).

Hark ere non bizi zaren jakin behar du. Batez ere langile autonomoa bazara eta etxez aldatzeaz gain helbide fiskalez ere aldatzen bazara. Erroldatze-prozesuarekin ez bezala, kasu honetan ez da nahikoa jakinarazpena leku batean bakarrik egitea, leku batean baja eman eta beste batean alta eman beharko baituzu; gainera, bietan zure helbide berria gordetzen dutela ziurtatu beharko duzu, dagozkion jakinarazpenak jaso ditzazun.

Hori ez egiteak ez du esan nahi zerga-betebeharrak bete behar ez dituzunik: aurreko Ogasunak, esaterako, PFEZ aitorpenaren berrikusketa bat bidali behar badizu eta inon aurkitzen ez bazaitu, alegazioak egiteko epeak amaitu daitezke eta Ogasunak eskatzen dizun dirua zure kontutik zuzenean kobratzea gerta liteke. Gainera, Ogasunak kontua enbargatu ahal izango du diru nahikoa ez baduzu.

• Gogoratu... zergak aurrekoa ez den beste Ogasun batean ordaindu behar badituzu (Estatuko orokorra, Bizkaikoa, Gipuzkoakoa, Arabakoa edo Nafarroakoa), urteko PFEZ aitorpena denbora gehien igaro duzun lurraldeko Ogasunean egin beharko duzula, baita une horretan bertan bizi ez bazara ere.

...etxera informazioa bidaltzen dizuten zerbitzu-hornitzaile guztiei, harpidedun zaren aldizkariei eta abarrei egin beharko diezu jakinarazpena. Egun batean mahai aurrean eseri eta jasotzen duzun guztiaren zerrenda bat egitea da onena, horiei banan-banan jakinarazteko.

• Gogoratu... gero eta zerbitzu-hornitzaile gehiagok eskaintzen dituztela online jakinarazpenak eta fakturak.Etxez aldatzea une egokia izan daiteke zerbitzu horretan alta eman eta posta bidezko jakinarazpenen bat galtzeko arriskuaz gehiago ez kezkatzeko. Gainera, papera aurreztu eta ingurumena zainduko duzu, guk Postamail zerbitzuarekin egiten dugun bezala.
• Trikimailu bat: Helbide-aldaketaren berri eman behar diezun pertsonen eta enpresen zerrenda egiteko Google Drive gisako zerbitzuren bat duten online dokumentu edo kalkulu-orriren bat erabiltzen baduzu, hura beti izango duzu erabilgarri, zauden lekuan zaudela. Bulegoan zauden bitartean guztiz ahaztuta ez zenuen zerbait gogoratu baduzu, momentuan bertan eguneratu ahal izango duzu. Baita kalean ere, zure ‘smartphone’ telefonoak horretarako aukera ematen badizu.

LABORAL Kutxaren bezeroa bazara, ohartarazi gaitzazu aldaketaz zure sukurtsalean, hara joaten zaren hurrengoan; betiko sukurtsalean, lehengo etxetik gertu dagoen beste batera joan bazara, edo berri batean, bidaia luzeagoa egin baduzu. Ez dugu posta bidezko informazioa okerreko helbide batera bidali nahi!

Hori bezeroa bazara. Eta ez bazara... zeren zain zaude? Kreditu-kooperatiba bat gara eta 50 urte daramatzagu banka beste modu batera egiten. Zure zain gaude.