Behea jo dugu?

Azken aste hauetan behin eta berriro aipatu da, azkenean, behea jo dugula. Egia esan, oraindik ez dago oso argi. Batzuek, baikorrenek, pentsatzen dute dagoeneko behea jo eta hazte-prozesuari ekin diogula. Beste batzuek, eta ez dira ezkorrenak, uste dute putzuaren hondotik gertu gaudela. Kontua da batzuek eta besteek hori esateko hainbat adierazleren inguruko informazioa hartu dutela oinarritzat: munduko industria-zikloa hedatzen ari dela, Europak hazteko bideari heldu diola, aurten Txinaren desazelerazioa uste baino txikiagoa izango dela eta, Erreserba Federalak Amerikako moneta-politikaren norabidean eginiko ñabarduren ondoren, goraka ari diren herrialde batzuek arnasa hartu ahal izango dutela. Albiste on ugari daude, eta horri esker, epe laburrean gure eskualdea beheralditik irtengo da. Gainera, ez dugu ahaztu behar finantza-merkatuen portaera. Egia bada etorkizuna aurreratzen dutela, horien azken mugimenduak gainerako seinaleen baieztapena izango lirateke.

Laburbilduz, basamortuan zeharreko ibilbide luze baten ondoren, gorako bideari ekingo diogu. Ez gara oraindik putzutik irtengo, baina irteerara eramango gaituen aldapa igotzen hasiko gara. Jakina, gu ez gara sentsazio hori hozten ahaleginduko, oinarri sendoak dituela uste baitugu. Baina komeni da hankak lurrean izatea; izan ere, bizi dugun krisia oso konplexua da, alderdi askotakoa, globala, eta zerrenda horri adjektibo gehiago gehitu ahal diogu. Azken finean, egoera ekonomikoa baloratzeko orduan nahitaezkoa da prudentzia. Pieza bat mugitzen bada, bestea soberan dagoela dirudi. Gainera, mugimenduak etengabeak dira, bai zeinu positibokoak, bai zeinu negatibokoak. Zoritxarrez, Amerikako krisi administratiboa / politikoa dugu, Europan neurri ekonomiko / politiko sakonak adosteko zailtasunak, moneta politikan gehiegikeriak egiteko arriskua, zorpetze handia, eta hobeto zerrendarekin ez jarraitzea. Hau metaforaz beteriko posta da. Munduko ekonomiak 30 metroko altueran bere lana egiten duen zirkuko ekilibrista dirudi. Beste aldera hel gaitezke, baina ez da eginkizun erraza izango. Beharrezkoa da kontzentratuta ibiltzea eta zoritxarrez ibilbidea oztopoz beterik dago.

Gai horren inguruan zer pentsatzen dugun jakin nahi baduzue, gainerako analista ekonomiko / politikoen baikortasuna partekatzen dugu. Hau da, behea jo dugula uste dugu. Ez dakigu ukitu ala behea jo eta gora egin dugun, baina doikuntza bere amaierara heldu dela dirudi, hainbat urtez errenta erori ondoren. Eta bat gatoz analista horiekin, gure ekonomia laster hazten hasiko den ustean. Baina badakigu oraindik bide luzea dagoela egiteko. Ez dugu argi ikusten hazkundeak nahikoa indar duenik sektore pribatu eta publiko zorpetuei laguntzeko. Ez dugu argi ikusten kanpo-sektorea barne-eskariaren dinamismo txikia konpentsatzeko gai izango denik. Hazkundea ez dugu ikusten langabezia-tasa nabarmen murrizteko gai. Baina baikorrak gara, norabide-aldaketa gertatzea garrantzitsua delako eta agintariek hartu beharreko erabaki politiko batzuk egoki hartuko dituztelakoan gaudelako.