Kontuz onlineko iruzurrekin merkealdietan

Gabonetako bazkarien ondoren, gehiegizko kontsumoaren beste garai bat dator: merkealdia. Urtarrileko aldapa hain gogorra izan ez dadin, saltokiek deskontuak aplikatzen dituzte beren produktuetan, salmentak handitzeko helburuarekin. Une egokia da gutizia bat emateko, Olentzerok eskatu geniona ekarri ez badigu. Baina kontuz: online erosketak egitean, kontu handiz ibili behar dugu iruzurrekin. Bereziki orain, Internet bidezko salmentak %22,7 igo direla azken urtean.

Hona hemen online erosketetan iruzurrak saihesteko aholku batzuk:

URL faltsuak

Sare sozialetatik denda batera sartzean edo SMS, email edo WhatsApp bidez jasotako esteka baten bidez, baliteke helbidea benetakoa ez izatea, baizik eta imitatzen aritzea, ezaguna den denda baten itxura egiteko, gu engainatzeko helburuarekin. Komeni da dagokion webgunera eskuz edo Googleren bidez sartzea, zuzena dela ziurtatzeko.

Ziurtatu HTTPS dela

Urteak dira online segurtasun-protokoloa "S" delakoak markatzen duela HTTP helbidean. Horrek esan nahi du webguneak gure nabigazio-datuak babesten dituela eta fidagarriagoa egiten duela. Orain, HTTPS-rekin hasten ez direnak automatikoki blokeatzen ditu nabigatzaileak.

Produktuaren informazioa aztertu

Amazon edo eBay bezalako salmenta-atariek beren produktuak saltzen dituzten denda txikiak izaten dituzte. Agian baten batek lortuko du webgune horien segurtasuna saihestea iruzurrezko objektuak sartzeko eta bezeroei iruzur egiten saiatzeko. Iruzur horiek antzemateko modu on bat produktu horien deskribapena aztertzea eta beste erosle batzuen balorazioak irakurtzea da. Kontuan hartu bidalketa-gastuak ere; izan ere, baliteke hasierako prezioa nabarmen igotzea edo nahi baingo beranduago iristea.

Ordainketa-sistema fidagarriak erabili

Arau garrantzitsuenetako bat, nahiz eta engainuak detektatzeko erabil dezakegun azken neurria izan. Gaur egun, metodorik fidagarriena eta zabalduena PayPal da, iruzur bat gertatuz gero, dirua berreskuratzeko aukera ematen baitu. PayPalen bidez ordaindu ahal izatea erosten ari garen gunearen seriotasunaren eta fidagarritasunaren seinale da, gure txartelari eta posta elektronikoari lotuta baitago; beraz, erosketen eta ondorengo erreklamazioen jarraipena erraz egin dezakegu.

Kontrastatu webgune ezezagun baten iritziak

 Badirudi hilero online denda berri bat sortzen dela, eta ezaguna eta birala egiten dela. Erosketaren bat egin aurretik, zure influencer gogokoenak gomendatzen duelako, galdetu zure hurbileko zirkuluan ea norbaitek hor erosi duen edo iritzi fidagarriak dituen Interneten, arazoak saihesteko.

Konekta zaitez wifi sare pribatu batetik

Erosketa oldarkorrak ez dira onak, nahiz eta eskaintza espres bat bukatzear egon edo zure neurriko arropa gutxi geratzen den. Ez da gomendagarria sare publiko batetik erosketak egitea (zure bulegoan, unibertsitatean, aireportuan...), babes gutxiago izaten baitute eta ziberiruzur-gune izaten baitira. Doako WiFi sareak ez dira aukera segurua datu sentikorrak transmititzen direnean. Hobeto zure telefonoa datuekin erabili edo zure ordenagailua etxeko wifira konektatuta nahi dituzun produktuak erosteko

Hala eta guztiz ere, sare publiko bat saihestu ezin bada, egin ezazu konexioa ahalik eta seguruena. Nola?

• Jarduerak mugatuz:
  • Ekipoa sinkronizatzeko edozein prozesu desgaitu, sare publiko bat erabiliko bada.
  • Saioren bat hasten bada, itxi erabilitako zerbitzuen saio guztiak.
  • Konexioa amaitutakoan, ezabatu gure gailuak memorizatutako sareko datuak.

• Ez nahastu konfiantzazko kokapen bat konfiantzazko sare batekin:
  • Izen ona edo ezaguna duen establezimendu batean (kafetegia, jatetxea, denda edo hotela) konfiantza izateak ez du esan nahi Wifi sarea segurua denik eta berarengan konfiantza izan dezakezunik.
  • Egiaztatu sarearen izena establezimenduaren konfiantza-iturri batekin; baliteke ordezte-sareak egotea, izenaren aldaketa txiki batekin.
  • Egiaztatu sarearen segurtasuna konektatzeko orduan. Hobe da WPA edo WPA2 segurtasuna duen sare batera sartzea; izan ere, sare irekietan, konexioa intertzeptatuz gero, informazioa ikusgai dago. Gainera, WEB protokoloa ere ez da segurua; izan ere, enkriptazioa inplementatzen duen arren, enkriptazioa ahula da eta datuak atzeman daitezke. WiFi sarean erabilitako segurtasun-protokoloa ezagutzeko, webgunearen propietateen panelera sartu behar da.

Kontuz SMS faltsuekin

Etxerako online erosketen zain bazaude, ez erori SMSaren tranpan bidalketa-kostuak ordaintzeko. Correos-ek ustez bidalitako mezu horiek zure burua engainatzen saiatzen dira inportazio-tasa bat ordaindu behar duzula sinestarazteko, baina hori ez da beharrezkoa izaten. Iruzur hori hainbeste hedatu da, ezen SMSa ere jaso baitezakezu eskaerarik egin gabe.

Ohartarazpen horiek guztiak gorabehera ziberiruzurra izan baduzu edo mehatxuren bat sumatu baduzu, garrantzitsua da agintariei informazioa ematea, etorkizunean bezeroak engainatu ez ditzaten.Ertzaintzaren delitu informatikoen departamentuarekin harremanetan jarri behar duzu berehala.