Ordaindukoak: motak eta ezaugarriak

Ordaindukoak, izenak berak adierazten duenez, ordaintzeko promes bat sinbolizatzen du.Definizioa erraza da eta post honetan horren ezaugarriak azaltzen ahaleginduko gara: izan ditzaketen arriskuak eta horietatik espero dezakegun errentagarritasuna.

Ordaindukoek funtzio bikoitza dute: finantzaketa-baliabideak dira jaulkitzen dituenarentzat, eta inbertsio mota bat jasotzen dituenarentzat. Parte hartzen duten eragileen arabera, hirutan sailka ditzakegu: kontu korrontekoak, enpresakoak eta bankukoak.

Ordainduko motak

Kontu korronteko ordaindukoak

Erabilienak kontu korronteko ordaindukoak dira. Kobrantza/ordainketa modu hau txekearen antzekoa da: jaulkitzen duenak diru kopuru zehatz bat epe jakin batean ordaintzeko konpromisoa hartzen du bigarren pertsona baten aurrean.

Txekeen eta ordainduko mota hauen artean dagoen aldea honako hau da: kontu korronteko ordaindukoa jaulkitzen denean, noiztik aurrera kobra daitekeen zehazten da. Txekeak, berriz, berehala kobra ditzakegu. Adibidez, 2012ko urtarrilaren 20an mugaeguneratzen den ordainduko bat jasotzen badugu, ezingo dugu kobratu egun hori baino lehen.

Gainera,  kontu korronteko ordaindukoak batetik finantzaketa-balioa du jaulkitzen duenarentzat, epe laburrera finantza-baliabideak erakartzeko helburua baitu, eta bestetik inbertsio-aukera bat da jasotzen duenarentzat.Beraz, bi aldeek, jaulkitzaileak eta hartzaileak, atera ahal diete etekina.

Ikus dezagun adibide erraz bat: enpresa batek 10.000 euro behar ditu inbertsio bat egiteko eta 10 hilera mugaeguneratuko den 10.500 euroko ordainduko bat jaulkitzen du. Horrela, enpresa horrek 10.000 euro lortuko ditu berehala eta mailegatzen dizkion pertsonak edo enpresak 10.500 euro eskuratuko ditu hamar hilera. Beraz, 500 euro irabaziko ditu.

Enpresa-ordaindukoak

Enpresaren ikuspuntutik, enpresa-ordaindukoen jaulkipenari esker, finantzaketak kostu txikiagoa du, beste finantzaketa-modu batzuen aldean, orokorrean epemuga txikiagoa izaten duelako. Hau da, banku-mailegu batena baino interes-tasa  handiagoa izan dezakeen arren,  epe txikiagoan ordaintzen denez (10 eta 18 hil artean orokorrean), enpresek interesetan gutxiago ordaintzen dute.

Inbertitzailearen ikuspuntutik, antzeko errenta finkoko beste titulu batzuetan (hala nola Altxorraren Letretan)  baino errentagarritasun handiagoa lortzen du orokorrean.

Hobeto ulertzeko,  enpresa-ordaindukoak letren bertsio pribatuak direla esan dezakegu. Hau da, Estatuak ez bestelako enpresek jaulkitako epe laburrerako errenta finkoak dira. Errenta aldakorreko produktuetan ez bezala, jaulkitzen dituzten enpresak ez dute burtsan kotizatu behar nahitaez, baina informazio-foiletoa  CNMVn ezarri behar dute.

Banku-ordaindukoak

Finantza-erakundeek banku-ordaindukoak eskaintzen dizkigute, eta enpresa-ordaindukoen ezaugarri berak dituzte.

Finantza-erakundeak partikularrei, gordailuen lekuan, ordaindukoak eskaintzearen alde egin dute apustu, likidezia lortze aldera. Zergatia erraza da. Finantza-erakundeek gordailu bat formalizatzen dutenean, zenbatekoaren ehuneko bat  Gordailuak Bermatzeko Fondoari eman behar diote. Gainera, uztailetik, epeengatik ordaintzen diren tasetan muga batzuk gaindituz gero, kostua are handiagoa izango da, Espainiako Bankuari penalizazio bat ordaindu behar zaiolako. Hots, gordailuen kostua handitu egingo da eta, beraz, ordainduko batena baino handiagoa izango da.

Egia da, halaber, Gordailuak Bermatzeko Fondoak estaldura ematen diela gordailuei: 100.000 eurorainokoa titular eta finantza-erakunde bakoitzeko. Ordaindukoen kasuan, berriz, ez dago estaldurarik. Hau da, bezeroak gordailu batekin baino gehiago irabaz dezake ordainduko batekin, baina arrisku handiagoa hartzen du.

Ordaindukoen arriskuak

Ordaindukoen arriskurik handienetako bat berme espezifikorik ez izatea da, finantza-erakunde jaulkitzailearen bermea baino ez baitu. Horregatik, oso garrantzitsua da jaulki dituen banku, aurrezki kutxa edo kreditu-kooperatibaren ratinga (zorraren kalitatea) ezagutzea, horren kaudimena handia dela eta, beraz, hartutako finantza-konpromisoei aurre egingo diela ziurtatzeko.

Bestalde, ordaindukoek bigarren mailako merkatuan kotizatzen dute, hau da, mailegatu dugun dirua behar badugu eta mugaegunera arte itxoin ezin badugu, ordaindukoa hirugarren bati saldu ahal izango diogu berreskuratzeko, baina horren likidezia oso mugatua da, batzuetan hutsa, izan ere mugaegunera arte itxoin behar da inbertsioa berreskuratzeko. Partikularrak produktua aurreikusitako epea baino lehen ezeztatu nahiko balu, zailtasunak izango lituzke eta, koiunturaren arabera, kapitala galerekin berreskuratuko luke.

Ordaindukoen errentagarritasuna

Produktu horien jaulkipena deskontura egiten da, hau da, ez dute interesik sortzen, baina horren erosketa-prezioa ordaindukoaren prezio nominala baino txikiagoa da. Horrek esan nahi du errentagarritasuna bien arteko aldearen araberakoa dela. Adibidez, 25.000 euroko nominala duen ordainduko bat eskuratzen badut eta 24.000 euroko erosketa-prezioa badu, mugaegunean 1.000 euroko irabazia lortuko dut.

Gainera, banku-ordaindukoen mugaeguna epe laburrekoa izaten da: 7 egun eta 25 hil bitartekoa normalen, nahiz eta eperik erabilienak 1, 3, 6, 12 eta 18  hil izan. Beraz, ez da askorik itxoin behar dirua izateko.