Zer da kontu-bahiketa?

Gaur egun, mundu osoan 5.560 milioi kontu baino gehiago daude Interneten. Sare sozialak, posta elektronikoa, ordainpeko plataformak... milaka dira kontu horiei ematen dizkiegun erabilerak. Baina inoiz galdetu al diozu zeure buruari zer gertatuko litzatekeen norbait kontu horietara sartzen bada zure baimenik gabe?

Horri kontu-bahiketa esaten zaio, eta zibereraso ohikoenetako eta arriskutsuenetako bat da. Nola gertatzen den eta zure egunerokoan zer jardunbide egoki jarraitu behar dituzun jakitea funtsezkoa da zure informazio pertsonala eta profesionala babesteko.

Nola gertatzen da?

Kontu-bahiketa zibereraso bat da, non erasotzaile batek baimenik gabeko sarbidea lortzen duen zure kontu digitaletara. Behin barruan dagoela, ezarritako pasahitzak alda ditzake, pasahitzetarako sarbideak blokeatu, pasahitzak duen informazio konfidentziala filtratu edo, are, zure nortasuna ordeztu.

Zure kontuetarako sarbidea lortzeko, ziberdelitugileek hainbat teknika erabiltzen dituzte, hala nola:

• Filtratutako pasahitzak erabiltzea: pertsona askok pasahitz ahulak erabiltzen dituzte oraindik, edo beste kontu batzuekin partekatzen dituzte. Pasahitz horiek dark webean filtratu daitezke, eta horrek ziberdelitugileei zure informazioa eskuratzea errazten die.
• Phishinga: ziberdelitugileek mezu elektronikoak ere bidal ditzakete konfiantzazko enpresa baten itxura eginez. Horietan, sarbide-kredentzialak lapurtzeko sortutako webgune faltsuetara birbideratzen dituzten estekak daude.
• Wi-Fi publikoak: Wi-Fi sare publikoetara konektatzen zarenean, bidaltzen edo ikusten duzun edozein informazio atzeman ahal izango dute sare berera konektatuta dauden zibergaizkileek.
• Keyloggerrak: programak plataforma ez-ofizialetatik deskargatzean edo infektatutako fitxategi edo lotura erantsietan klik egitean malwarea instala dezakezu zure gailuan. Batzuk, hala nola keyloggerrak, zure gailuan idazten duzun guztia erregistratzeko diseinatuta daude, baita zure pasahitzak ere.

Nola babestu kontu-bahiketatik?

Kontu-bahiketa saihestea zure esku dago. Jarraian, aholku batzuk emango dizkizugu zeure burua eta zure kontuetako informazioa babesteko:

1. Aktibatu faktore anitzeko autentifikazioa: tresna honek beste egiaztapen-geruza bat gehitzen du, eta, beraz, norbaitek zure pasahitza lapurtzen badizu ere, ezin izango da sartu bigarren autentifikazio-faktore hori lortzen ez badu.
2. Sortu pasahitz indartsu eta bakarrak: gogoratu funtsezkoa dela kontu bakoitzerako pasahitz bakarrak sortzea, gutxienez 12 karaktere alfanumeriko dituztenak.
3. Phishing saiakera posibleen susmoa izan: premiazko informazioa eskatzen duten emailak jasotzen badituzu, hala nola zure sarbide-gakoak 24 orduko epean berritzea, ez fidatu.
4. Ez konektatu WiFi sare publikoetara: ez konektatu pasahitzekin babestuta ez dauden Wi-Fi sare publikoetara, eta, beharrezkoa bada, aktibatu beti zure VPNa.

Itxi zure kontuetako atea zibergaizkileei eta babestu benetan axola duen informazioa.