Zer egiten dugu LABORAL Kutxan itsasoak eta ozeanoak babesten laguntzeko?

Gizakiok estratosferatik gorago igotzeko gai diren espazio-ontziak egitea lortu genuenetik, 600 lagunek baino gutxiagok izan dute Lurra kanpoko espaziotik ikusteko pribilegioa. Guztiak bat datoz esatean, galaxiaren handitasun ilunean, distira izugarri urdina duela gure planetak.Itsasoak eta ozeanoak dira, jakina, Lurrari bere kolore bereizgarri hori ematen diotenak, bai eta edateko ura, klima, jaten dugun janariaren parte handi bat eta arnasten dugun oxigenoa ematen eta erregulatzen dutenak ere.

Itsasoak eta ozeanoak, gizakientzako hil edo biziko ekosistemak

NBEren datuen arabera, hiru mila milioi lagun baino gehiago itsasoko eta kostaldeko biodibertsitatearen mende daude bizitzeko, 200 milioi itsas arrantzatik bizi dira, ozeanoek xurgatzen dute ekoizten dugun karbono dioxidoaren ehuneko 30, eta munduko proteina-iturri handiena da itsasoa. Planetaren hiru laurden hartzen dituzten ur-masa izugarri horiek funtsezkoak dira milioika gizakiren ekonomiarako, osasunerako eta bizitzarako, eta esanahi berezia izan dute euskal herritarrontzat, mendeetan zehar baleak harrapatu baititugu gure kostaldeetan eta Ternuako ur hotzetaraino nabigatu baitugu bakailaoa atzemateko. Ontziolak eta kontserba-ontziak, arrantzaleak eta nabigatzaileak, saregileak eta patroiak, marinelak eta kapitainak ditugu gure herrialdean, eta ezin gara sor eta gor geratu gure itsasoen eta ozeanoen etengabeko hondamenaren aurrean.

Itsasoak itotzen ari dira eta babestu egin behar ditugu

Izan ere, gaur egun, itsas-ekosistemak arriskuan daude, batez ere kostaldeko uren kutsaduraren, gehiegizko arrantzaren eta ozeanoen azidotzearen ondorioz, Industria Iraultza hasi zenetik ehuneko 26 handitu baita azidotasuna. Horregatik da hain garrantzitsua Mundu Itunari atxikitako administrazio eta erakundeok, LABORAL Kutxa tarteko, Nazio Batuen deialdiari erantzutea eta lan egitea ozeanoak, itsasoak eta itsas-baliabideak mantentzeko eta modu jasangarrian erabiltzeko.

Kreditu-kooperatiba gisa Garapen Jasangarrirako 14. helburua betetzeko zer egiten dugun azalduko dizugu ondoren. Helburu horrek inspiratu du Patricia Nagashiro artista gure egutegian abuztuan ikus dezakezun ilustrazio ederra sortzeko, NBEk 2030erako ezarri dituen jomugei eskaini nahi izan baitiegu aurten. LABORAL Kutxan jomuga horiek lortzeko zer egiten dugun kontatuko dizugu.

Aquariumarekin eta beste erakunde batzuekin elkarlanean ari gara Bihotz Urdina programan

2021ean, COVIDak eragindako osasun-krisia kontrolatzeko borrokan ari ginela oraindik, LABORAL Kutxak eta Donostiako Aquariumak indarrak batu genituen herritarrak kontzientziatzen laguntzeko ozeanoetako ekosistema errespetatzen duten praktikak ezartzeko beharrari buruz. Eta 'Bihotz Urdina' ('Corazón Azul') proiektua jarri genuen martxan. Gizartea kontzientziatzeko eta sentsibilizatzeko plan horrek herritarrak kontzientziatzeko, sentsibilizatzeko eta ekintzara deitzeko jarduerak biltzen ditu, batez ere gazteenei zuzenduak, haiek izan daitezen planetaren jasangarritasuna bermatzeko behar den pentsamolde-aldaketaren buru.

Datozen belaunaldietan pentsamolde-aldaketa hori lortzeko, Bihotz-Bizik dibulgazio-kanpainak egin ditu Gipuzkoako ikastetxeetan, itsasoak eta ozeanoak garbi mantentzearen garrantziaz mintzatzeko ikasleekin. Gainera, hitzaldiak, ilustrazio- eta kontakizun-lehiaketak antolatu dira, itsasoen babesa ardatz hartuta, bai eta irratsaioak ere itsasoko biodibertsitatea babestearen garrantziari buruz. Bihotz-Bizik atal berezi bat ere badu Donostialdeko ESIn ospitaleratutako haurrak bere jarduera guztietan integratzeko, haien bizi-kalitatea hobetzen lagunduko duten ekintza positiboak eta ludikoak eskaintzeko.

Elkarlanean ari gara Surf Irekia eskolarekin

Esan dugu dagoeneko: itsasoek eta ozeanoek klima erregulatzen dute, elikagaiez hornitzen gaituzte, berotze globalari aurre egiten laguntzen dute, eta arnasten dugun oxigeno gehiena sortzen dute. Eta hori guztia gutxi balitz, aisialdiko jarduera ugari egiteko aukera ematen digute, igeri egiteko edo urpekaritza egiteko, nabigatzeko, arrantza egiteko, jolasteko edo era guztietako kirolak egiteko. Jarduera osasungarriak eta atseginak dira guztiak, baita terapeutikoak ere, eta ez da gehiegi esatea itsasoak eta ozeanoak, gizakiaren biziraupenerako ezinbestekoak ez ezik, funtsezkoak ere badirela gure ongizate fisikorako eta emozionalerako.

Ideia hori buruan, sortu zen Surf Bizia ekimena, dibertsitate funtzionala duten pertsonek itsasoak eskaintzen dituen gaitasun terapeutikoak aprobetxa ditzaten. LABORAL Kutxak ekimen hori aurrera eramaten lagundu zuen hainbat urtez, Bizkaiko Foru Aldundiarekin eta Bizkaiko kostaldeko beste erakunde eta udal batzuekin batera.Surf Bizia surf eskola inklusiboa da, eta desgaitasuna duten pertsonentzat bereziki diseinatutako taulak eta materialak erabiltzen ditu. Surfaren praktika inklusiboa zabaltzeko sortu zen, surfa euskal kostaldearekin oso lotua baitago duela hamarkada batzuetatik.

Zurriolako surf inklusiboko ikastaroetan laguntzen dugu

Ez da lagundu dugun horrelako esperientzia bakarra. Bizkaiko Sopela edo Gorliz udalerrietan bezala, Gipuzkoako Zurriola hondartzan ere, Donostian, surf egokituko ikastaroak antolatzen dira, eta urtero izan dute gure laguntza. Izan ere, itsasoaz gozatzeak hura babestu beharraren garrantziaz jabetzen laguntzen digula uste dugu, eta LABORAL Kutxan urteak daramatzagu kirola bultzatzen eta pertsona guztientzako inklusiogune bihur dadin lan egiten.

"Gallo", itsasoarekin maitemindua dagoen kirolaria, etengabe inspiratzen gaituena

Alde horretatik, historia gutxi izango dira Aitor Francesena ("Gallo") kirolariarena baino hunkigarriagoak eta bide horretatik jarraitzera bultzatzen gaituztenak. Aitor itsua da, eta, duen kemenari eta egin duen ahaleginari esker, bost aldiz lortu du surf egokituko munduko txapeldun izatea.

LABORAL Kutxak "Gallorekin" kolaboratu du, gure kanpainetako batzuetan ez ezik, gure egutegiko orrialdeetan ere. Abuztu honetan bideo hau partekatu nahi izan du itsasoaren handitasunari balioa emanez.

LABORAL Kutxa Surf film festival, zinemaldia baino askoz ere gehiago

Egia esan, surfa da, duela hamarkada batzuetatik hona, euskal kostaldeko hondartzetan eta hareatzetan gehien egiten den kirola. Ez da harritzekoa LABORAL Kutxak gure hondartzetan eta kostaldeetan kirol hori bultzatzea, eta, 2020tik, baita pantailetan ere, LABORAL Kutxa Bilbao Surf Film Festival jaialdiaren bidez.

Filmen programazio interesgarriaz gain, kontzertuak, hitzaldiak, surf inklusiboa sustatzeko jarduerak, hondartzak garbitzea eta Bizkaiko ikastetxeei zuzendutako goizeko saioak programatzen ditu jaialdi horrek. Saio horietan jaialdian lehiatzen diren filmak proiektatzen dira, aniztasunari, kirol inklusiboari eta jasangarritasunari buruzko hitzaldi informatiboekin eta tailer hezitzaileekin batera.

Baleazaleen zeharkaldia mikroplastikoen aurka

Plastikoak dira itsasoek duten arazo handienetako bat, itotzeko arriskua baitakarkiete. Plastikoek arriskuan jartzen dute, itsas biodibertsitatea ez ezik, giza osasuna ere, itsasoko produktuen, edarien eta gatz arruntaren bidez ere irensten ditugun mikroplastikoek kalte egin baitiezaiokete gure osasunari. Plastikoa da itsas hondakinen zatirik handiena, kaltegarriena eta iraunkorrena, eta hondakin horien guztien % 85 da gutxienez.

Mikroplastikoek eragindako kutsaduraren garrantziaz herritarrak jabetzea da, hain zuzen ere, Baleazaleen zeharkaldiaren helburuetako bat. Pasaiatik Grosera igerian egiten da proba hori, non parte-hartzaileek mikroplastikoak biltzen dituzten garai batean euskal baleazaleek erabiltzen zituzten txokoak arakatzen dituzten bitartean. Aurten, hirugarren aldiz jarraian egin da proba hori. Donostiako portutik atera zen, eta, ondoren, Urgull mendiaren paretik igaro eta Urumea ibaia gurutzatu zuen, Zurriolako hondartzaraino.

Itsasmuseumekin elkarlanean ari gara itsasoaren tradizioak, historia eta kultura ezagutarazteko

Euskalduna zubiaren azpian, Zorrotzaurreren atarian, itsasadarreko azken kaietako bati lotua, Itsasmuseumek Bizkaiko hiriburuak itsasoarekin eta haren tradizioekin izandako aspaldiko harremana oroitarazten eta omentzen duen lekua eskaintzen die bilbotarrei eta hirira hurbiltzen diren guztiei. LABORAL Kutxak urteak daramatza museoarekin elkarlanean eta itsasoarekin eta bertako jendearekin lotutako erakusketak babesten, hala nola Juan Sebastian Elkano nabigatzaileari edo Selma Huxley historialariari eta Ternuako baleen ehizari buruz egin zituen aurkikuntzei eskaini zaizkienak.

Argi dago, beraz, gure jarduera itsasoarekin hertsiki lotua ez dagoen arren, LABORAL Kutxan ez dugula begi bistatik gehiegi galtzen, eta erakunde gisa gure konpromisoa da bizitza sortu zen itsas-ekosistema ikaragarri horiek zaintzearen eta babestearen garrantziaz kontzientziatzen jarraitzea, ondo zaintzen baldin baditugu bermatuko baitute gure planeta urdin txikia bizitzeko leku egokia izaten jarraitzea.